Veurvaajers
Wie zijn we? Waar komen we vandaan? Luister naar de liedjes en blader tegelijkertijd door dit boek. Op Veurvaajers neemt vooral historicus, erfgoedspecialist en liedjesmaker Chris Dols (1985) zijn familiegeschiedenis onder de loep. Om erachter te komen hoe bepaalde vertellingen en zekere kernwaarden – hard werken, zelfontplooiing, niet opgeven, kansen grijpen, jezelf nuttig maken – vanuit de laatste generaties aan hem en zijn tweelingbroer Stijn zijn doorgegeven. In treffende miniatuurtjes over hun voorouders, telkens passend muzikaal omlijst en gezongen in onvervalst Limburgs dialect, voeren zij je mee in hun stamboom. Door de alledaagse gebeurtenissen die zij vertellen, roepen zij een wereld van weerbaarheid op die vaak vreemd lijkt maar tegelijkertijd opvallend vertrouwd.
Ontmoet bijvoorbeeld Jan Michiel (1828). In de jaren 1880 verruilde deze landbouwer het vertrouwde dorpse Munstergeleen voor het onbekende van Maastricht, waar hij als dagloner een nieuw bestaan opbouwde. Of neem zijn zoon Peter Laurens (1866), die als arbeidsmigrant meer dan tien jaar lang vertoefde in het Duitse Ruhrgebied en terugkeerde naar de eerste grootindustriële stad van Nederland, en diens zoon Peter Jozef (1894), die net als enkele andere familieleden arbeider werd bij nakomelingen van schoorsteenaristocraat Regout en daarna jarenlang zwoegde in de zinkwitfabriek Eijsden. De voornaamste hoofdrolspeler is Antoon Peter (1925): meester-meubelmaker en ondernemer in het stadsdeel Wyck, vorst van carnavalsvereniging De Keemeleers, en politicus.
Het familiearchief en gesprekken met naaste verwanten vormden de sleutels tot zulke episoden uit een vervlogen Limburgs verleden. In tien hoofstukken plaatst Veurvaajers deze kleine verhalen, gelardeerd met anekdotes en inzichten die nu eens aangrijpend en dan weer grappig zijn, tegen grotere lokale en regionale decors in binnen- en buitenland. Aangezien die verhalen ook worden vertaald naar het nu, door middel van foto’s van Roy Soetekouw, is Veurvaajers boeiend voor iedereen die geïnteresseerd is in het heden en het verleden van Limburg, en zich afvraagt waar zijn of haar wortels liggen.
“Met een paar sterke protagonisten een hele streek neerzetten, in tien scènes die feitelijk als korte films partjes Limburgse werkelijkheid verbeelden”.
Harold Konickx, singer-songwriter, winnaar Jo Erensprijs 2018
Meer over de auteur
Chris Dols (1985) is als conservator Radboud Erfgoed en lid van de Radboud Jonge Akademie verbonden aan de Nijmeegse universiteit. Hiernaast is hij, veelal in voorzittersrol, bestuurlijk en redactioneel actief bij verenigingen en stichtingen zoals het Koninklijk Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap (Maastricht) en de Professor Doctor Timmers Stichting (Sittard). Historische wetenschappen studeerde hij cum laude in Nijmegen, waar hij in 2014 promoveerde, in Amsterdam en in het Schotse Dundee. In boeken en in tijdschriften zoals Journal of Contemporary History, Low Countries Historical Review en Tijdschrift voor Geschiedenis publiceerde hij uitgebreid over de geschiedenis van Nederland en Limburg na 1500, in de negentiende en twintigste eeuw in het bijzonder. Als liedjesmaker bracht hij tussen 2016 en 2020 samen met zijn tweelingbroer Stijn (www.dolsmusic.net) twee EP’s en het debuutalbum Two & One uit. In 2018 ontvingen ze van het VSB Fonds de subsidie De Nieuwe Maker voor talentontwikkeling. In 2019 stonden ze op de line-up van het Nijmeegse Valkhof Festival en in 2020 sleepten ze een nominatie in de categorie Beste Nieuwkomer in de wacht bij de 3voor12Gelderland Awards. In 2021 kregen ze door Pop in Limburg en de Provincie Limburg de Makersregeling toegekend voor het project Veurvaajers.
Foto: Radboud Universiteit/Dick van Aalst
